Voetjes in of uit de draagdoek?

Artikel is herzien Maart 2020

Het blijft een terugkomend vraagstuk in draagdoekland,  “Moeten de voetjes van mijn (pasgeboren) baby in of uit de draagdoek/draagzak?”  Wat is hier nu precies het antwoord op?

Het advies van draagdoekconsulenten is “beentjes uit de doek, mits je niks moet forceren” waarom adviseren we dat?
Onderzoek heeft aangetoond dat een licht gekanteld bekken belangrijk is voor de ontwikkeling van de heupjes en ruggengraat. Het grootste gedeelte van botten van een baby bestaan uit kraakbeen, wat langzaam ontwikkeld en uithard. Het heupbot bestaat uit een kop en een kom, welke precies in elkaar passen bij een hoogte (opgetrokken beentjes) van 90-120 graden en abductie (zijwaartse draai naar buiten) van 45 graden. Het bekken en de ruggengraat zijn met elkaar verbonden door het heiligbeen. De stand waarop het bekken of de ruggengraat staan hebben dus invloed op elkaar. Als je een baby met een gekanteld bekken draagt, dan vormt het ruggetje zich rond en komen de beentjes in hurk-spreid houding. Als het bekken niet kantelt, of de rug wordt hol gemaakt, dan kantelt het bekken naar achteren en hangen de beentjes naar beneden.

Zoals ook omschreven in mijn artikel “Waarom dragen” heeft (een pasgeboren) baby een bol ruggetje, dus des te belangrijk dat je kindje in een goede hurk-spreid houding, ook wel M-houding genoemd zit. Met de voetjes in de doek heb je een grotere kans dat je de heupjes in een andere stand brengt. Daarnaast hebben baby’s een sta-reflex als ze iets onder hun voetjes voelen. Daardoor kan het zijn dat er verkeerde druk op de heupjes komt te staan.

Dr. Kirkilionis  noemt nog een andere reden: “Wanneer de voetjes in een opgetrokken houding in de doek zitten krijgt de ruggengraat meer schokken bij beweging, dan een baby die met opgetrokken voetjes uit de doek wordt geknoopt. De baby heeft met voetjes in de doek ook geen actief gevoel over de controle van balans, wat belangrijk is voor de ontwikkeling.”

Op de foto hier naast zie je een Baby van 4 dagen oud, nog met omhoog getrokken beentjes. De stand van zijn bekken is heel duidelijk nog omhoog gekanteld, en zijn ruggetje overduidelijk bol.

Waarom knopen zie ik soms toch beentjes in de doek?
Als ik ouders ernaar vraag hoor ik vaak: “Mijn kindje trekt zijn beentjes helemaal op, als ik hem dan met de beentjes uit de doek knoop dan moet ik zijn beentjes forceren.” Eigenlijk trekt elke pasgeboren baby zijn voetjes op in de foetushouding (uitgezonderd een premature baby en een onvolkomen stuitligging) en kan je dus met opgetrokken heupjes in de draagdoek knopen. Na ongeveer een maand kan een baby zijn beentjes veel meer strekken, waardoor het makkelijker word om beentjes uit de doek te knopen. De spreiding van een jonge baby is natuurlijk minder dan die van een baby van 4-6 maanden, het fijnste daarom is voor een jonge baby een soepele en dunne doek te kiezen. Op die manier heb je ook geen “bulk” aan doek die je onder de beentjes moet doorhalen.

Als bovenstaande punten echt niet lukken, dan is het een optie om de doek onder de billen te twisten (er een soort wokkel van maken) tot je onder de voetjes uit komt. Het is dan wel belangrijk om erop te letten dat je voldoende spanning houdt. Twisten is een optie alleen voor de eerste 6 weken, daarna zou je zonder problemen moeten kunnen kruisen onder de billen.

Mijn advies als consulente:
– Probeer altijd de beentjes uit de doek te knopen.
– Kies voor een soepele doek, een dunnere weving is vaak makkelijk tussen de beentjes te leiden.
– Kies eventueel voor De FWCC (Front wrap cross carry) met twist.
– Kies voor een ringsling of de kangaroo knoop kiezen, die spreid minder de heupjes.
– Als je er niet uitkomt, overweeg dan een draagconsulente mee te laten kijken. Uiteindelijk zijn we er niet voor niets 😉
– Mochten bovenstaande punten niet werken, of je kindje blijft erg huilen tijdens het proberen. dan is het verstandig om je huisarts of en consultatiebureau mee te laten kijken om problemen met de heupjes uit te sluiten.

Originele blog: Februari 2015
Herziene versie: Maart 2020

Bronnen:
Boek & lezing: A baby wants to be carried -Dr.Kirkilionis
Boek: Baby – Desmond Morris
International Hip Dysplasia Institute
Naslagwerk opleiding Draagdoekconsulente deel II – Instituut voor Hechting